Γουόκμαν, στέρεο και λοιπά...

Εδώ και αρκετό καιρό το έχω πάρει απόφαση να βλέπω πιο πολλές ταινίες και λέω να επιμείνω σ'αυτό. Έτσι τις προάλλες είδα το Cadillac Records, μια φανταστική ταινία που αναφέρεται στις αρχές της θρυλικής Chess Records και στους τραγουδιστές της όπως ο Muddy Waters, o Little Walter, o Chuck Berry, η Etta Jones, ο Howlin' Wolf και άλλοι. Όταν τελείωσε η ταινία, έψαξα online για το soundtrack της ταινίας, το οποίο και είναι επίσης μαγικό! Ακούγοντας το δεν μπόρεσα να αποφύγω να σκεφτώ μια συζήτηση προ καιρού με την Saigon σχετικά με τις κασέτες. Τις κασέτες μουσικής, μια τεχνολογία που παίζει και να μην την έχουν ζήσει παιδιά του σήμερα, πλέον θεωρείται απαρχαιωμένη.

Κι όμως, κάποτε ήταν όχι απλά διαδεδομένες, ήταν ένα πάθος, μια μικρή τέχνη. Χωρισμένες ανάλογα με την διάρκεια τους σε 60λεπτες, 90λεπτες και δίωρες, ήταν ένας κενός χώρος που μπορούσες να χωρέσεις την ψυχή σου όλη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις πρώτες μου φορές με κασέτα: η πρώτη δικιά μου, καταδικιά μου κασέτα ήταν μια με ποπάκια των αρχών του '90, είχα δει μια αγγελία με μια κοπέλα που έγραφε τραγούδια σε κασσέτες και τις έστελνε σε όλη την Ελλάδα και της είχα στείλει ένα γράμμα με τα τραγούδια που ήθελα (ναι τότε δεν υπήρχαν ούτε κινητά, ούτε ίντερνετ!) και μετά μου την έστειλε. Δεν θυμάμαι τα τραγούδια όλα αλλά σίγουρα είχε Καλλίρη ("Το νου σου κύριε οδηγέ") και τέτοια. Η πρώτη κασέτα που αγόρασα ήταν το "Τρελό κι αγαπησιάρικο" του Δάντη (ναι, σταυρώστε με, το αξίζω). Η πρώτη κασέτα που μου έδωσαν ήταν απο έναν θείο μου δάσκαλο στην Σαντορίνη, με έντεχνα και άλλα όπως Ορφέα Περίδη, Πυξ Λαξ, Κορκολή (ήταν της μόδας τότε ντε...). Τα βράδια που μέναμε σπίτι του για διακοπές άκουγα την κασέτα αυτή για ώρες στην βεράντα νομίζοντας οτι και καλά έκανα κάτι. Βέβαια, τώρα ξέρω οτι έκανα όχι απλά κάτι, έκανα κάτι υπέροχο, πέρναγα βράδια με μουσική! Θυμάμαι τα άκουγα σε ένα Sony walkman, ένα φανταστικά ανθεκτικό γουόκμαν που είχε φέρει ο νονός του αδερφού μου απο την Κύπρο, το πρώτο της ζωής μου φυσικά. Η πρώτη κασέτα που έγραψα μόνος μου, μια TDK 60', είχε έναν αχταρμά απο τραγούδια που βρήκα στο ράδιο. Αλλά ήταν τόσο μεγάλη η ικανοποίηση μου! Ένιωσα οτι δημιούργησα κάτι, οτι έφτιαξα ένα μουσικό..."κάτι". Γενικά την είχα την αίσθηση αυτή με τις κασέτες, τις ένιωθα σαν κάτι ζωντανό, κάτι που ανέπνεε και που το "γέννησα" εγώ, με τις επιλογές μου, με έναν σκοπό, χάρις μιας αγάπη για κάτι. Έτσι ένιωθα και την μουσική, ως κάτι απτό, κάτι με δικιά του ζωή. Θυμάμαι ακόμα τον ήχο της κασέτας που έπαιζε απο την αρχή, εκείνο το μικρό διάστημα στην αρχή που δεν μπορούσες να γράψεις: είχε ένα χαρακτηριστικό υποτονικό ήχο, ένα κενό μέσα στο οποίο άκουγες την καρδιά σου την ίδια να ανυπομονούσε να ακούσει τα τραγούδια που ερχότανε. Αντίθετα, το αντίστοιχο κομμάτι στο τέλος γεννούσε τελείως διαφορετικά συναισθήματα: άλλοτε σπαζόσουν που τελείωσε η κασέτα, άλλοτε στεναχωριόσουν, άλλοτε ξαφνιαζόσουν, άλλοτε έμενες να χτυπιέσαι ή να δακρύζεις ακόμα απο το τελευταίο τραγούδι.

Η κασέτα είχε δικιά της ζωή. Έβλεπες το Play να σηκώνεται μόλις τελείωνε η πλευρά. Χάιδευες το Play και το Rec περιμένοντας να γράψεις ένα τραγούδι. Ένιωθες την κασέτα να κυλάει κάτω απο τα δάχτυλα σου όσο την γυρνούσες μπροστά ή πίσω ψάχνοντας ένα κομμάτι, την ένιωθες να τρέχει, έκανε και έναν μικρό ήχο που και που και αποκτούσες μια επιδεξιότητα μαθαίνοντας πόση ώρα να την γυρνάς. Καμιά φορά θυμάμαι δεν πατούσα καν το Rewind ή το Forward ολόκληρο, μόνο όσο χρειαζότανε για να κατευθύνω το μοτεράκι. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που τραυματίστηκε μια κασσέτα μου: την "μάσησε"! Δεν θυμάμαι πόσο στεναχωρήθηκα, θυμάμαι μόνο την προσπάθεια μου να την βγάλω όλη απο το μηχάνημα, να την γυρίσω (κλασικά με την βοήθεια ενός Bic) και μετά την αγωνία να δω τι ζημιά είχε γίνει. Όταν άρχισε να παίζει κι έφτασε στο κατεστραμμένο κομμάτι, σκίστηκε η καρδιά μου, δεν ήξερα τι να κάνω! Αισθάνθηκα οτι δεν την φρόντισα όσο έπρεπε, οτι χάθηκε για πάντα αυτό το "δημιούργημα" μου. Ξέρω, θα ακούγεται μάλλον υπερβολικό κάτι τέτοιο στην εποχή των MP3 αλλά τότε ναι, ήταν μεγάλη υπόθεση όταν σου μασούσε την κασσέτα. Όπως ήταν μεγάλη υπόθεση να σου τελειώσουν οι μπαταρίες και να μην βρίσκεις κοντά, βλέπετε τότε δεν υπήρχε η τεχνολογία φόρτισης που βλέπουμε σήμερα. Η κασέτα είχε ζωή μέσα της γιατί την έβλεπες, έβλεπες την μαγνητική ταινία να πηγαίνει απο την μια μεριά στην άλλη, φανταζόσουν τα τραγούδια να κάθονται εκεί και να περιμένουν να τα ακούσεις.

Η μουσική άλλαξε πια, όπως και ο τρόπος που την ακούμε. Πλέον είναι σε MP3, wav, flac, την ακούμε σε MP3 player, ipod, κινητά τηλέφωνα, υπολογιστή, απο playlists μας, απο online radio (θυμάσαι το κάψιμο με τον Heart, έτσι;), απο cd, dvd, με χίλιους δυο τρόπους. Πλέον είναι πιο προσβάσιμη απο ποτέ, την μαζεύουμε σε τεράστιες ποσότητες: οι έρευνες λένε πως ένα 20% των τραγουδιών στους σκληρούς μας δίσκους δεν θα το ακούσουμε ποτέ μετά την πρώτη φορά, αλλά αυτά θα είναι εκεί, μια μουσική μάζα, σχεδόν αόρατη. Την κασέτα την ζούσες διαφορετικά, κι ας ακουστεί παλιομοδίτικο αυτό: την ένιωθες να κυλά, να γυρνάει, έβλεπες την μαγνητική ταινία, την ζούσες διαφορετικά. Γι'αυτό και την αγαπούσες, έγραφες αφιερώσεις στο κουτάκι όταν την χάριζες, την γέμιζες με αυτοκόλλητα, προσπαθούσες να κάνεις καλά γράμματα στα περιεχόμενα για να εντυπωσιάσεις.

Ακόμα και το γουόκμαν το φρόντιζες, το καθάριζες για να μην σου την μασήσει, έψαχνες τα καλύτερα ακουστικά (εκείνα με την μεταλλική ράβδο σαν στέκα, όχι ψείρες), το έβαζες με έναν σεβασμό στην τσάντα. Παρέα μ'ένα γουόκμαν πέρασα ώρες και ώρες: ένα ξημέρωμα στα βραχάκια στον Πλαταμώνα, βραδιές στην βεράντα στο χωριό με τον Μιχάλη να μοιραζόμαστε τα ακουστικά και μια μπύρα, στην ημερήσια στο δημοτικό στο λεωφορείο, παντού. Ούτε κι εγώ δεν θυμάμαι τι έχω ακούσει: απο ζεϊμπέκικα και καψουροτράγουδα μέχρι Πυξ Λαξ, Μπλε, Βασίλη, Τρύπες, Ξύλινα Σπαθιά, άπειρα ξένα που δεν θυμάμαι τα ονόματα τους, ραδιόφωνο περιμένοντας να ακούσω την αφιέρωση μου στον εφηβικό μου έρωτα, την Μ...

Η μουσική άλλαξε, η ζωή άλλαξε, όλα αλλάξαν. Όλα τα παραπάνω μπορεί να ακούγονται σαν σαχλονοσταλγίες κάποιου που περνάει την κρίση των 25+ αλλά δεν είναι έτσι. Η κασέτα είναι μια αγάπη που ξέρεις και θυμάσαι πολύ καλά πότε ξεκίνησε αλλά δεν θα τελειώσει ποτέ. Δεν την ξεχνάω την εμπειρία μου με την κασέτα, αρνούμαι. Ήταν και παραμένει μια απο τις πιο ρομαντικές εμπειρίες μου, παρέα σε χιλιάδες στιγμές και συναισθήματα. Έτσι αγάπησα και την μουσική και την έβαλα στην ζωή μου, έμαθα να την ακούω ό,τι κι αν κάνω. After all, it's a "pleasure for the ears"...