Υπάρχει μια
φωτογραφία, η οποία στοιχηματίζω πως έγινε εφιάλτης για πολλούς Έλληνες απο την Τετάρτη και μετά, πολλοί θα την είδαν στον ύπνο τους, ενώ λίγοι θα την ξεχάσουν. Δεν είναι ούτε κάποια απίστευτης τεχνικής φωτογραφία, δεν δείχνει καν καθαρά αυτό που έχει φωτογραφηθεί. Αλλά "δείχνει" πολλά, πάρα πολλά, για τα γεγονότα της Τετάρτης 5 Μαΐου. Το γεγονός πως μόλις κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο, αρκετοί την είδαν, την κάνανε retweet, την στείλανε ως λινκ, την αναρτήσανε στο μπλογκ τους και την επόμενη μέρα κυκλοφόρησε ως πρωτοσέλιδο σε μεγάλες εφημερίδες πανελλήνιας κυκλοφορίας, δείχνει πολλά και για όσους την είδαν, όλους εμάς τους αναγνώστες των ειδήσεων και των νέων.Είναι η φωτογραφία του πτώματος της γυναίκας που πέθανε στο εσωτερικό της Marfin στην Σταδίου, στην Αθήνα, όταν κάποιοι θεωρήσανε πως θα καταφέρνανε κάτι με το να ρίψουν βενζίνη και μολότωφ στην τράπεζα (δεν θα μπω περισσότερο στα αίτια του γεγονότος). Η φωτογραφία δεν μας δείχνει καν κανονικά το σώμα της γυναίκας, διακρίνονται όμως τα παπούτσια της, το κόκκινο φόρεμα της και τα γεμάτα κάπνα πόδια της.
Για ποιον λόγο σαν κοινωνία και σαν άτομα βλέπουμε τέτοιες εικόνες, όμως; είναι σίγουρα απεχθείς, δεν μας γεμίζουν με πληροφορίες ιδιαίτερα, δεν μας κάνουν να αισθανόμαστε καλύτερα. Όπως αναρωτήθηκε και η ίδια η Susan Sontag, "ποιος ο σκοπός να εκτεθούν αυτές οι φωτογραφίες; γινόμαστε καλύτεροι αν τις δούμε; μαθαίνουμε κάτι;". Γιατί δεν αντιδράμε όταν γίνονται πρωτοσέλιδα, όταν κάποια μπλογκς τις ανεβάζουν για να ανέβει η επισκεψιμότητα τους, όταν μας την προβάλουν απο τόσες διαφορετικές μεριές; Είμαστε "αναίσθητοι" πια απέναντι σε τέτοιες εικόνες; έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ τον θάνατο να παίζει στην τηλεόραση όσο εμείς μασουλάμε το βραδινό μας και δεν μας αγγίζει; βλέπουμε τα πτώματα σαν μια εικόνα που μας θυμίζει video game, κάτι στα όρια του σουρρεαλιστικού;
Πάλι δεν ξέρω τι να απαντήσω. Ξέρω όμως πως ο σύγχρονος Έλληνας και άνθρωπος, έχει συνηθίσει, καλώς ή κακώς, την βία ως θέαμα. Την έχει δει στην τηλεόραση και το ίντερνετ, την έχει συνηθίσει ως εικόνα στον Τύπο και έπαιξε μαζί της στο όποιο video game έπαιξε. Έχασε την επαφή με την απώλεια, την θλίψη του θανάτου, την σκληρότητα της βίας. Πλέον, η βία είναι κάτι σαν ταινία μπροστά του, σαν ακόμα μια μάχη στο παιχνίδι που παίζει και ο ίδιος, αποστασιοποιημένος απο τα συναισθήματα την παρακολουθεί και μετά μετράει απώλειες. Και βλέπει τις φωτογραφίες που μετά κυκλοφορούν. Και γίνεται εξαρτημένος σε εικόνες βίας, τις οποίες κοιτάει με την κρυφή διαπίστωση πως χαίρεται που δεν είναι αυτός.
Λένε πως παλιά δίνανε στα παιδιά πλουσίων και βασιλιάδων μια μικρή ποσότητα δηλητήριου κάθε μέρα για να συνηθίσουν και να μην δηλητηριάζονται εύκολα απο επίδοξους δολοφόνους. Μιθριδατισμό το λέγανε. Μήπως και σήμερα έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ απο τις εικόνες βίας που πλέον έχουμε αναισθητοποιηθεί; μήπως είναι κι αυτό ένα ερώτημα που αφορά τους φωτοδημοσιογράφους και την ηθική της δημοσιογραφίας; μήπως πρέπει να κοιτάξουμε πραγματικά αυτό που βλέπουμε για να δούμε τι μας δείχνουν;
